'... τώρα εγώ έχω υπερμετρωπία ή πρεσβυωπία;!'

Τι είναι η υπερμετρωπία;

Η υπερμετρωπία είναι ένα διαθλαστικό σφάλμα των οφθαλμών. Στην υπερμετρωπία μπορεί να βλέπει κανείς τα αντικείμενα θολά τόσο σε μακρινή, όσο και σε κοντινή απόσταση, ανάλογα βέβαια με τους βαθμούς της υπερμετρωπίας, την ηλικία και τις καθημερινές συνήθειες του ατόμου.

Πώς προκαλείται η υπερμετρωπία;

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το είδωλο του αντικειμένου στο οποίο εστιάζει το μάτι σχηματίζεται επάνω στον αμφιβληστροειδή. Όμως, στην περίπτωση της υπερμετρωπίας το είδωλο εστιάζεται πίσω από τον αμφιβληστροειδή, με αποτέλεσμα τελικά τη θολή όραση. Η δυσλειτουργία αυτή οφείλεται ως επί τω πλείστων, στην ανατομία του ματιού, όπου η προσθιοπίσθια διάμετρος του βολβού του ματιού είναι πιο μικρή από το φυσιολογικό. Η υπερμετρωπία εμφανίζεται από τη γέννηση.

Συνηθέστερα, τα μικρά παιδιά στην ηλικία του δημοτικού αρχίζουν να παραπονιούνται για θολή όραση και εν γένει δυσκολία στην όραση, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν στον οφθαλμίατρο. Ωστόσο, όσο μεγαλώνει το παιδί και ο βολβός του ματιού αποκτά το φυσιολογικό του μέγεθος, τότε μπορεί και οι βαθμοί της υπερμετρωπίας να μειωθούν.

Ποια είναι τα συμπτώματα της υπερμετρωπίας;

Το άμεσο και πιο κοινό σύμπτωμα της υπερμετρωπίας είναι η δυσκολία του ατόμου να δει αντικείμενα, τα οποία βρίσκονται σε κοντινή ή και σε μακρινή απόσταση. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει δυσκολία στην ανάγνωση ενός βιβλίου, στη συγγραφή, στη χρήση του κινητού κ.α. Συχνά, η δυσκολία στην όραση μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη κόπωση, πονοκεφάλους και πόνο στους οφθαλμούς ή ζάλη. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι η αμβλυωπία και ο στραβισμός.

Πώς αντιμετωπίζεται η υπερμετρωπία;

Η υπερμετρωπία αντιμετωπίζεται κυρίως με τους εξής τρόπους:

1.     Γυαλιά οράσεως

2.     Φακοί επαφής

3.     Διαθλαστική χειρουργική (Trans-PRK ή Femto-LASIK)

4.     Διαθλαστική αλλαγή ενδοφακού - Clear Lens Extraction.

Γυαλιά οράσεως για υπερμετρωπία

Τα γυαλιά οράσεως αποτελούν την πιο εύκολη, άμεση και ανώδυνη λύση για την βελτίωση της όρασης στην υπερμετρωπία. Είναι ο ιδανικός τρόπος αντιμετώπισης της υπερμετρωπίας ιδίως στην παιδική ηλικία, που η υπερμετρωπία ακόμη εξελίσσεται, καθώς αυξάνεται γρήγορα το μέγεθος του βολβού των ματιών.

Φακοί επαφής για υπερμετρωπία

Είναι μία εξίσου εύκολη και άμεση μέθοδος για τη βελτίωση της όρασης σε περίπτωση υπερμετρωπίας. Αποτελεί, επίσης, την ιδανική λύση για περιπτώσεις μεγαλύτερου βαθμού υπερμετρωπίας, καθώς οι φακοί των γυαλιών οράσεως μπορεί να είναι αρκετά παχιοί και έτσι ο ασθενής να νιώθει άβολα. Ωστόσο, συνιστάται πάντα να δίνεται μεγάλη προσοχή στη χρήση φακών επαφής, καθώς υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος μόλυνσης των ματιών.

Σε τι διαφέρει η υπερμετρωπία από την πρεσβυωπία;

Και στις δύο περιπτώσεις το άτομο δεν μπορεί να δει εύκολα σε κοντινή απόσταση. Ωστόσο, στις δύο αυτές περιπτώσεις διαφοροποιείται η αιτία. Στην περίπτωση της υπερμετρωπίας, η θολή κοντινή όραση οφείλεται στο μέγεθος σε σχέση με την ισχύ των διαθλαστικών μέσων του ματιού. Στην περίπτωση της πρεσβυωπίας, η κοντινή όραση είναι θολή διότι με την ηλικία μειώνεται η προσαρμοστική ικανότητα του ματιού λόγω σκλήρυνσης του κρυσταλλοειδούς φακού.

Πώς λειτουργεί η κοντινή και μακρινή όραση;

Το μάτι έχει την ιδιότητα να μπορεί να εστιάζει τόσο σε μακρινές όσο και σε κοντινές αποστάσεις, ικανότητα που ονομάζεται προσαρμογή και αποτελεί μία από τις βασικές λειτουργίες της όρασης. Η ιδιότητα της προσαρμογής του ματιού είναι αυξημένη στην παιδική ηλικία, όσο όμως περνούν τα χρόνια μειώνεται. Αυτό εξηγεί και το γεγονός ότι στην παιδική ηλικία, μπορεί ένα παιδί με χαμηλό βαθμό υπερμετρωπίας, να εστιάζει σωστά χωρίς εξωτερική βοήθεια (π.χ. γυαλιά οράσεως).

Σε ποια ηλικία εμφανίζεται η υπερμετρωπία;

Η υπερμετρωπία εμφανίζεται συνήθως από τη γέννηση του ατόμου και παραμένει στα πρώτα χρόνια ζωής. Συνήθως, μειώνεται με την πάροδο του χρόνου λόγω αύξησης του αξονικού μήκους του ματιού.

Η υπερμετρωπία αρκετές φορές συνδέεται με την αμβλυωπία, δηλαδή με το «τεμπέλικο μάτι», μία κατάσταση στην οποία παρατηρείται μειωμένη ικανότητα όρασης. Σε περιπτώσεις που δεν γίνει έγκαιρη διάγνωση της υπερμετρωπίας στην παιδική ηλικία, τότε μπορεί αυτό να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη μειωμένη ικανότητα όρασης, μετά τα 10 έτη. Για αυτό και συνιστάται να πραγματοποιείται οφθαλμολογική εξέταση των παιδιών από μικρή ηλικία.